Waar het begrip circulaire economie in veel regio’s nog blijft hangen in mooie woorden en losse initiatieven, laat Friesland zien hoe het ook echt kan: samenwerken, vertrouwen opbouwen en vooral beginnen. De provincie werd recent door Circle Economy uitgeroepen tot koploper op het gebied van circulariteit in Nederland. Wat maakt Friesland zo succesvol? En welke lessen liggen hier voor andere provincies?
Volgens Nick Boersma, projectleider bij Friesland Circulair (foto), zit de kracht van de provincie in de manier van samenwerken. “Je doet veel nieuwe dingen, dus je bent het ook met elkaar aan het uitzoeken. Daarvoor moet je transparant durven zijn en kennis durven delen.” En dat gebeurt in Friesland op grote schaal: bedrijven, overheden en kennisinstellingen trekken samen op en durven lange termijnafspraken te maken. Zo ontstaat vertrouwen – de smeerolie van circulaire ketens.
Een sprekend voorbeeld is de Friese vezelhennepdeal. Boersma: “Friese boeren telen hennep, die lokaal wordt verwerkt tot isolatiemateriaal. Bouwbedrijven gebruiken het vervolgens om woningen te isoleren. Van land tot pand.” De afspraak om met gemeenten en bouwbedrijven minstens duizend woningen op deze manier te realiseren, zorgde voor zekerheid in de hele keten. En dat werkt aanstekelijk: investeren wordt aantrekkelijker, innovatie krijgt ruimte en nieuwe markten ontstaan.
Het Friese ‘doe-maar-mentaliteit’ speelt hierbij volgens Boersma ook een rol. “Friezen zijn van het aanpakken. Eerst zelf iets uitproberen, dan laten zien dat het werkt.” Dit pragmatisme zorgt voor concrete projecten: van het hergebruik van plastic tot bio-based bouwen. Afvalverwerker Omrin speelt hierin een sleutelrol door meer en efficiënter te recyclen, ondersteund door een onderzoekscentrum dat gericht is op hergebruik van materialen.
De context is urgent: Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn, maar ligt volgens het Planbureau voor de Leefomgeving niet op koers. Ook transitiekundige Jan Rotmans (Erasmus Universiteit) waarschuwt in EenVandaag voor stagnatie: “Als we minder afhankelijk willen zijn van grote wereldspelers, moeten we circulair worden.” Friesland laat zien hoe dat kan: met een lange adem, een gedeelde visie en concrete investeringen. Volgens Boersma zijn er de afgelopen jaren honderden miljoenen euro’s geïnvesteerd in circulaire economie: “Geen gefröbel meer, maar de bouw van een nieuwe economie.”
Friesland heeft als relatief dunbevolkte provincie een voordeel bij het snel organiseren van netwerken en experimenten. Maar volgens Rotmans kunnen ook andere provincies hiervan leren: “Die hechte samenwerking en langetermijnfocus moeten op meer plekken ontstaan. Anders halen we de doelen nooit.”
De uitdaging ligt dus niet in het uitvinden van iets nieuws, maar in het durven doen – samen. Noord-Nederland beschikt over sterke logistieke ketens, betrokken mkb-bedrijven en korte lijnen tussen ondernemers en overheden. De ingrediënten zijn er. De Friese aanpak laat zien dat het kan. Wie volgt?
Bekijk hier de reportage die Eenvandaag maakte over de circulaire economie van Friesland.
Bron: EenVandaag (AVROTROS)
Initiatief van Regio Groningen-Assen
bezoekadres: Emmasingel 4 (3e etage) Groningen | postadres: Postbus 610, 9700 AP Groningen